Er is geen licht zonder schaduw. In ons leven lopen we onvermijdelijk angsten en twijfels tegen het lijf. Elk van ons zal worstelingen tegenkomen, als mens en als opvoeder. We staan als ouders voor de uitdaging om angsten te overwinnen en onze kinderen met meer vertrouwen tegemoet te treden. Want opvoeden doe je vanuit je wezen, vanuit je ‘zijn’, met alle licht- en schaduwzijden die daarbij horen.
Onlangs kwam een moeder bij mij met de vraag of ik haar kon helpen. Ze zei: “Ik voel me zo onzeker, ik twijfel of ik het wel goed aanpak met mijn kind. Hoe meer ik tegen mezelf zeg dat ik niet zo onzeker moet zijn, des te harder slaat het gevoel van twijfel toe. Het wordt eigenlijk alleen maar erger…”
Zo begon onze zoektocht naar wat deze moeder nodig had.
Ze vindt het leven een grote worsteling, het kost haar veel energie om alle ballen in de lucht te houden. Alles wat ze leest op social media en hoort van andere moeders, maakt haar onzeker. De tips en adviezen vliegen haar om de oren, bij anderen lijkt het allemaal goed te werken. Het maakt haar steeds meer onzeker.
Ze twijfelt, ze voelt de druk om alles heel goed te doen voor haar kind. Juist omdat ze ook ‘weet’ dat de eerste levensjaren zo enorm belangrijk zijn voor de verdere ontwikkeling van een kind. Daardoor wordt haar drang naar perfectie steeds groter en haar moed en positiviteit steeds kleiner. Ze gaat nog harder werken en doet alles om die gevoelens van onzekerheid, twijfel en machteloosheid maar niet te hoeven voelen.
Geen licht zonder schaduw
Een spreekwoord dat betekent: ‘tussen al het goeie zit ook altijd wel iets minder goeds’. We zijn in ons leven gericht op geluk, op idealen en aspiraties. We willen het zo goed mogelijk doen, we willen een zo aangenaam mogelijk leven leiden. We vinden worstelingen en onzekerheid helemaal niet prettig. We vinden het lastig en soms heel pijnlijk. Vaak zonder dat we het zelf doorhebben, lopen we ervoor weg (bijvoorbeeld door hard te werken), proberen we het te ontkennen of vechten we ertegen (bijvoorbeeld door onze ‘vrolijke’ buitenkant te laten zien; ons masker).
Ik ben er zelf ook voor weggelopen door heel hard te werken en door te maskeren. Gelukkig heb ik geleerd en ervaren dat het anders kan. Ik durf mijn worstelingen nu aan te kijken en haal er mijn ‘lessen’ uit, waardoor ik weer kan ‘groeien’ en steeds meer rust en vertrouwen ervaar.
‘Geen licht zonder schaduw, geen donker geen licht, zonder wrijving geen glans’
Zo verliep de reis van deze moeder…
… weet je nog, de moeder die zo vast zat in haar worstelingen en onzekerheid…
We gaan samen op reis, ik loop een stukje met haar mee. Soms alleen met moeder, meestal met beide ouders.
Onderweg maken we keuzes. Welke weg kiezen we? Twijfel of de andere weg toch niet beter geweest zou zijn. We klagen over hoe zwaar onze bagage is, we willen bij elke steen stoppen om te rusten en hebben de neiging om terug te gaan als het steiler wordt.
Op zulke momenten houden we even halt en maken we onze rugzak open om te kijken wat daar zo zwaar weegt. Soms is het moeilijk om die rugzak open te doen en willen we hem liever dichtlaten. Soms ontdekken we dat we de bagage van een ander in onze rugzak meedragen en lukt het ons om die er uit te halen en terug te geven.
Terwijl de tocht verder gaat, vragen we ons af of we het landschap eigenlijk wel een blik gunnen. Of razen we door met alleen maar de eindbestemming op ons netvlies? En wat doen we met onze kinderen? Sleuren we die gewoon mee, op onze weg, via onze keuzes? Of bekijken we samen welke kant we opgaan?
Zoals je op reis kunt gaan zonder iets te hebben gezien, kun je ook opvoeden zonder iets te hebben gezien.
We rusten uit in de schaduw
Alléén maar in het felle licht lopen put ons uit. Het kost ons bergen energie om in ons leven alléén maar in het licht te leven. Om alléén te streven naar idealen en geluk, en weg te vluchten voor het ongemak. En weg te lopen van de schaduw en het donker.
In de schaduw kunnen we even op adem komen. Eerst voelen we nog zo duidelijk de sporen van vermoeidheid, de spanning die we hadden tijdens het lopen langs de steile afgrond in de hete zon, het zweet op ons hoofd, de kramp in onze benen.
Maar als we rustig blijven zitten, voelen we het wegebben. We kalmeren, we koelen af, onze benen ontspannen, we komen letterlijk op adem. We bekijken rustig de routekaart en ontdekken dat er een goed begaanbaar pad is om op verder te lopen. Een pad wat we eerder nog niet hebben gezien. En wat we gemist zouden hebben als we niet even in de schaduw zouden zijn gebleven.
Juist in de schaduw vinden we weer moed en kracht bij onszelf om verder te gaan.
